آندومتریوز ؛ جدیدترین روش درمان

یکی از مشکلات و بیماری‌هایی که خانم‌ها ممکن است درگیر آن شوند آندومتریوز می‌باشد. لذا تصمیم گرفتیم که در ادامه به بررسی همه جانبه­ی این معضل بپردازیم تا ضمن شناخت مناسب این پدیده با علائم، اقدامات، درمان‌ها و عوارض آن نیز آشنا شوید.

آندومتریوز چیست؟

در مجموعه دلایل ناباروری و مشکلات زنان و زایمان همیشه یکی از گزینه‌هایی که باید حتما مورد بررسی قرار بگیرد، آندومتریوز می‌باشد. آندومتریوز یک نوع بیماری است که در آن یک بافت اضافی در ناحیه‌ای شکمی رشد می‌کند. این بافت از نظر ساختاری مشابه با بافت داخلی رحم بوده و چون نام بافت داخلی رحم آندومتر است، بافت اضافی مشابه اش را هم بر اساس آن نام گذاری کرده‌اند. این بافت­ های اضافه روی تخمدان‌ها، روده، و سایر بافت­های لگنی شروع به رشد می‌کنند. البته لازم به ذکر است که بگوییم اگر چه رشد این بافت‌ها در ناحیه‌ای خارج از لگن غیر عادی است، اما غیر ممکن نمی‌باشد.

بافت آندومتر شامل گلبول‌های مختلف خون، غدد و بافت همبند می‌باشد. تغییرات هورمونی که در چرخه‌های قاعدگی اتفاق می‌افتد روی این بافت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد و باعث دردناک و ملتهب شدن آن­ها می‌گردد. بافت­هایی که به شکل طبیعی در رحم هستند در هر سیکلی رشد می‌کنند و در نهایت تجزیه و از بدن خارج می‌شوند. ولی بافت­هایی که خارج از رحم را درگیر کرده‌اند بعد از تجزیه شدن جایی برای رفتن ندارند و داخل همان ناحیه‌ی شکمی گیر افتاده که این موضوع می‌تواند باعث التهاب، خون ریزی، چسبندگی و حتی به وجود آمدن کیست شود.

بافت آندومتر شامل گلبول‌های مختلف خون، غدد و بافت همبند می‌باشد. تغییرات هورمونی که در چرخه‌های قاعدگی اتفاق می‌افتد روی این بافت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد و باعث دردناک و ملتهب شدن آن­ها می‌گردد. بافت­هایی که به شکل طبیعی در رحم هستند در هر سیکلی رشد می‌کنند و در نهایت تجزیه و از بدن خارج می‌شوند. ولی بافت­هایی که خارج از رحم را درگیر کرده‌اند بعد از تجزیه شدن جایی برای رفتن ندارند و داخل همان ناحیه‌ی شکمی گیر افتاده که این موضوع می‌تواند باعث التهاب، خون ریزی، چسبندگی و حتی به وجود آمدن کیست شود.

مهم‌ترین علائم آندومتریوز

• کمر درد
• ناباروری
• حالت تهوع و استفراغ
• خستگی و ضعف بدنی
• خون ریزی بین دو پریودی
• ناراحتی ناشی از حرکت روده
• وجود خون در ادرار و مدفوع
• وجود درد هنگام مقاربت جنسی
• وجود درد مزمن و ممتد در لگن‌ها
• درد شدید در ناحیه‌ی شکمی یا لگنی
• پریودهای طولانی یعنی بیشتر از هفت روز
• گرفتگی عضلات یک یا دو هفته مانده به قاعدگی
• مشکلات روده ­ای، ادراری همچنین مشکلاتی نظیر یبوست، نفخ و …

در کنار تمام علائمی که گفته شد باید بدانید که عده‌ای هم هستند که ممکن است علامت و نشانه ای نداشته باشند، لذا بهتر است که خانم‌ها هر از چند مدت یک بار به بهترین متخصص زنان و زایمان جهت معاینات دوره ای مراجعه کنند.

عوامل تاثیرگذار در ایجاد آندومتریوز

سن: این بیماری بیشتر خانم‌های بین 30 تا 40 سال را درگیر می‌کند.

سابقه پزشکی: عفونت‌های لگنی، وجود مشکلاتی در رحم که مانع از خروج کامل خون پریودی می‌شوند.

سابقه قاعدگی: چرخه‌های کوتاه یعنی کمتر از 27 روز و یا خون ریزی­هایی که بیش از یک هفته طول می‌کشند.

سبک زندگی ناسالم: کسانی که تحرک ندارند کافئین و الکل زیاد مصرف می‌کنند استروژن زیادی در بدنشان تولید می‌شود.

ژنتیک: کسانی که در خانواده‌ی نزدیک خود افرادی را دارند که به این بیماری مبتلا شده‌اند نسبت به سایر افراد مستعدتر هستند.

بیماری‌هایی مانند آسم، آلرژی سندروم خستگی مزمن و سرطان سینه و تخمدان از جمله بیماری‌هایی هستند که با این بیماری زیاد دیده می‌شوند.

علی رغم شیوع روز افزون این بیماری در ایران متاسفانه هنوز بسیاری از افراد با این بیماری آشنا نیستند و اطلاعات مفیدی در این باره ندارند. بهتر است با مواجهه با علائم ذکر شده در فوق به دکتر زنان خوب و باتجربه مراجعه فرمایید تا سایر اقدامات لازم انجام شود.

علت درد آندومتریوز

گاهی ممکن است به ناحیه تخمدان ها یا لوله های فالوپ و همچنین جدار بیرونی رحم متصل شود. احتمال تجزیه شدن در این بافت وجود دارد که این موضوع موجب درد طولانی در زمان دوره های قاعدگی خواهد شد.

درمان‌های آندومتریوز

درمان‌های متعددی وجود دارند که می‌توانند به شما در این زمینه کمک کنند. قبل از اقدام به هر گونه درمانی لازم است که ابتدا پزشک با آزمایش و سونوگرافی وضعیت را به درستی ارزیابی کند و بعد یک برنامه‌ی درمان را تنظیم نماید.

داروهای ضد درد

داروهای ضد درد اولین پیشنهاد پزشکان می‌باشند اما داروهای ضد درد روی همه جواب نمی‌دهند. شما می‌توانید داروهایی مثل ایبوپروفن را بدون نسخه بخرید و امتحان کنید. البته بهتر است که باز هم به پزشک مراجعه کنید تا روند درمان کنترل شود.

هورمون درمانی

مصرف هورمون‌های مکمل با تنظیم تغییرات هورمونی ماهانه می‌تواند در بعضی مواقع رشد آندومتریوز را متوقف کند ضمن این که درد را هم تسکین می‌دهد.

پیشگیری از بارداری

با کمک هورمون‌ها می‌توان از رشد ماهانه بافت آندومتر جلوگیری کنیم که این موضوع باروری را کاهش می‌دهد. قرص‌های ضد بارداری و حلقه‌های واژن می‌توانند دردهای خفیف را کم کنند یا کامل از بین ببرند.

یک راه درمانی دیگر تزریق مدروکسی پروژسترون می‌باشد که رشد بافت آندومتر را متوقف می‌کند و در قطع قاعدگی هم نقش دارند. البته این روش اولویت اول نیست چرا که می‌تواند باعث پوکی استخوان، اضافه وزن و پایین آمدن خلق و افسردگی بشود.

آگونیست­ها و آنتاگونیست­های آزاد کننده هورمون گنادوتروپین

این درمان با جلوگیری از تولید استروژن مانع از قاعدگی می‌شود و یک نوع یائسگی مصنوعی به حساب می­آید. این درمان که به آن GnRH نیز گفته می‌شود می‌تواند عوارضی مانند گر گرفتگی و خشکی واژن را ایجاد کند برای کنترل این مشکل افراد می‌توانند همزمان مقادیر بسیار کم استروژن و پروژسترون را مصرف و نشانه‌ها را کنترل کنند.

دانازول

از این دارو برای جلوگیری از قاعدگی و کاهش علائم استفاده می‌شود اما این دارو عوارض زیادی از جمله آکنه و پر مویی را ایجاد می‌کند.

جراحی محافظه کارانه

افرادی که هورمون درمانی بر روی آن‌ها اثر ندارد، درد بسیار شدیدی را تجربه می­کنند و یا می‌خواهند حامله شوند از این جراحی باید استفاده کنند. در این جراحی بافت­های آندومتر اضافی برداشته­ می­شوند بدون این که اندام­های اصلی تولید مثل آسیب ببینند.

روش جراحی در این درمان، نیمه تهاجمی و از طریق لاپاراسکوپی است که از آن، هم برای درمان و هم برای تشخیص استفاده می‌شود.

جراحی هیسترکتومی

اگر هیچ درمانی جواب نداد راهی جز برداشتن رحم نمی‌باشد. در طی این عمل جراح رحم دهانه‌ی آن و تخمدان‌ها را بر می‌دارند. علت برداشتن تخمدان‌ها هم این است که این اندام­ها هورمون استروژن را تولید می‌کنند در نتیجه می‌توانند مجدداً باعث رشد بافت آندومتر بشوند. بعد از این درمان فرد دیگر قادر با حاملگی نخواهد بود لذا قبل از این که تصمیم خود را نهایی کنید از درست بودن آن اطمینان حاصل نمایید.

عوارض عدم درمان آندومتریوز

• کیست تخمدانی
• التهاب درون لگن
• ایجاد بافت اسکار و چسبندگی
• افزایش ریسک سرطان تخمدان
• ایجاد مشکلاتی برای مثانه و روده
• ناباروری (در واقع 50 درصد ناباروری‌ها به خاطر این بیماری می‌باشد.)

دکتر زنان خوب برای درمان آندومتریوز در تهران

در بسیاری موارد مشاهده شده که خانم ها برای چکاپ و درمان نازایی به دکتر زنان مراجعه داشته و متوجه آندومتریوز می‌شوند. در ابتدا توصیه مهم این است بانوان عزیزی که در دسته بیماران قلبی هستند، حتما باید بهترین متخصص زنان و زایمان را برگزینند. برای انتخاب دکتر زنان خوب می‌توانید با مراجعه حضوری به مطب وی از رضایت مراجعه کنندگان ایشان مطلع شوید. همچنین می‌توانید سابقه پزشکی و نتیجه تجربه ایشان را در نظر بگیرید.