کولپوسکوپی رحم یک روش تشخیصی است که برای بررسی دقیق‌تر دهانه رحم و بافت‌های اطراف آن انجام می‌شود. این آزمایش معمولاً زمانی توصیه می‌شود که نتایج آزمایش پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد یا در صورتی که پزشک به تغییرات مشکوک در سلول‌های دهانه رحم یا رحم مشکوک شود. در این روش، پزشک با استفاده از دستگاهی به نام کولپوسکوپ، نواحی مشکوک را مشاهده کرده و در صورت لزوم نمونه‌برداری از بافت‌ها برای آزمایش‌های بیشتر انجام می‌دهد.
باید کولپوسکوپی انجام بدم؟
کولپوسکوپی چیست؟
برای تشخیص بیماری های دهانه رحم از جمله سرطان رحم و بررسی سلول های این ناحیه با استفاده از دستگاهی به نام کلونوسکوپ، کولونوسکوپی انجام می‌دهند. در صورتی که متخصص زنان بعد از مشاهده نتایج به موارد مشکوک دست پیدا کند، نمونه گیری از سلول های بافت رحم را آغاز می‌کنند. این روش دارای دقت بیش از 99 در صد برای تشخیص سلول های بدخیم بوده و این آمار نسبت به سایر روش های تشخیصی مانند پاپ اسمیر بسیار بالا می‌باشد. برای مطالعه بیشتر درباره درمان نازایی کلیک کنید.
عملکرد دستگاه کولپوسکوپ
دستگاه کولپوسکوپی دارای ظاهری با دو چشمی است، که پزشک بتواند داخل ناحیه واژن را با آن مشاهده کند. همچنین این دستگاه دارای قابلیت بزرگنمایی می‌باشد که تمامی نواحی مورد نظر و حتی زخم های کوچک قابل بررسی باشند. ناگفته نماند که این دستگاه به مانیتور متصل است و تصاویر به صورت دقیق نمایش داده می‌شوند.
چه کسانی باید کولپوسکوپی انجام دهند؟
این روش برای همه افرادی که به متخصص زنان مراجعه می‌کنند انجام نمی‌شود و افرادی که به هر کدام از موارد زیر دچار هستند، مستلزم استفاده از کولپوسکوپی هستند.
- خانم هایی که بعد از برقراری رابطه جنسی دچار لکه بینی و خونریزی می‌شوند.
- زمانی که از بررسی های پاپ اسمیر نتیجه ای غیر طبیعی حاصل شود.
- افرادی که به ترشحات غیر عادی واژن دچار هستند.
- افرادی که دارای زخم در دهانه رحم هستند.
- زمانی که ظاهر دهانه رحم غیر عادی است.
- بانوان مبتلا به زگیل تناسلی
باید ذکر کرد که کولپوسکوپی یکی از دقیق ترین روش های تشخیصی این زمینه است که باید حتما توسط بهترین متخصص زنان انجام شود. اغلب زمانی که تست پاپ اسمیر انجام می‌دهند و کمی مشکوک می‌شوند، روش کولپوسکوپی را برای بررسی های دقیق تر تجویز می‌کنند. از تست پاپ اسمیر بیشتر در زمینه تشخیص زگیل تناسلی استفاده می‌کنند. کولپوسکوپی علاوه بر دقت بیشتر، دارای قابلیت بزرگنمایی بیشتر نیز می‌باشد.
آمادگی های قبل از کولپوسکوپی
مسلما روش کولپوسکوپی که در ماهیت مختص به مشاهده و بررسی های دهانه رحم می‌باشد، نمی‌تواند عارضه ای نیز به همراه داشته باشد. در صورتی که نیاز به نمونه گیری باشد، احتمال مشاهده ی لکه خون تا دو روز بعد از بیوپسی وجود داشته باشد که این مقدار زیاد نیست اما می‌توان برای پاکیزگی و رعایت بهداشت از نوار بهداشتی در این مدت استفاده کرد. توجه داشته باشید که قبل از انجام کولپوسکوپی لازم است تا حتما یکسری از نکات رعایت شود که مهم ترین آن‌ها عبارتند از:
- به دلیل احتمال لکه بینی بعد از نمونه گیری ( در صورت لزوم) حتما یک نوار بهداشتی با خود به همراه داشته باشید.
- ابتدا هر فرد برای انجام این روش باید دقت داشته باشد تا در زمان دوران قاعدگی قرار نداشته باشد.
- یک هفته قبل از انجام این روش، از دوش های واژینال استفاده نفرمایید.
- به میزان مدت زمان پنج روز از برقراری رابطه جنسی خودداری فرمایید.
روش انجام کولپوسکوپی
کولپوسکوپی اغلب در مطب دکتر زنان انجام می‌شود و از نظر زمانی حدود بیست دقیقه زمان لازم دارد. ابتدا فرد باید بر روی تخت به سمت پشت دراز بکشد و پاهای خود را تا حد ممکن به عرض شانه باز کند. حال با استفاده از اسپکولوم فلزی که در دهانه مهبل قرار داده می‌شود، دیواره های واژن را باز نگه می‌دارند تا بهترین متخصص زنان در تهران بتواند این نواحی را بررسی کند. حال در مرحله بعدی نوری با دستگاه به داخل ناحیه واژن تابانده شده و با استفاده از چشمی های میکروسکوپ بررسی انجام می‌شود. بعد از معاینه در صورتی که سلول های مشکوک یا موارد نامناسب دیده شود، جهت نمونه برداری اقدام شده و منتظر نتیجه آزمایشگاه می‌مانند.
مراقبت های بعد از کولپوسکوپی
بعد از اتمان کولپوسکوپی لازم است تا حتما یکسری از نکات مراقبتی را به آن توجه داشته باشید که از مهم ترین آن‌ها عبارتند از:
- پس از کولپوسکوپی بهتر است از فعالیت‌های فیزیکی سنگین خودداری کنید تا به بهبودی کمک شود.
- توصیه می‌شود حداقل به مدت 48 ساعت پس از انجام کولپوسکوپی از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید تا از تحریک یا عفونت جلوگیری شود.
- از استفاده از تامپون یا دیگر محصولات داخل واژن تا زمانی که پزشک اجازه دهد، خودداری کنید.
- ناحیه تناسلی را تمیز و خشک نگه دارید و از دوش‌های واژنی یا اسپری‌های معطر خودداری کنید.
- در صورتی که خونریزی بیش از حد یا درد شدیدی تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
- افرادی که همراه با کولپوسکوپی دارای نمونه برداری هم بودند باید حتما در رابطه با مصرف قرص های ضد درد با متخصص زنان خود مشورت داشته باشند زیرا حتما تا دو روز احساس درد خواهند داشت.
چه مدت بعد از کولپوسکوپی دهانه رحم بهبود می‌یابد؟
زمان بهبودی بعد از کولپوسکوپی دهانه رحم معمولاً بستگی به نوع پروسه انجام شده و وضعیت فرد دارد. به طور کلی، بیشتر افراد پس از کولپوسکوپی در عرض 1 تا 2 روز احساس بهبودی پیدا می‌کنند. اما در صورت انجام بیوپسی یا نمونه‌برداری، ممکن است تا 1 تا 2 هفته طول بکشد تا به طور کامل بهبود یابید.
در این مدت، احتمالا کمی خونریزی یا ترشحات واژنی وجود داشته باشد که طبیعی است. با این حال، اگر خونریزی زیاد یا درد شدید داشتید، باید به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی، برای بازگشت به فعالیت‌های معمولی مانند روابط جنسی یا استفاده از تامپون، توصیه می‌شود که تا حداقل 1 هفته صبر کنید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری بدهد.
منظور از CIN در کولپوسکوپی چیست؟
زمانی که رحم دچار سرطان می‌شود، قطعا حالاتش غیر طبیعی شده و از حالت نرمال تغییراتی پیدا می‌کند. حال این چنین است که قبل از اینکه دهانه رحم به تغییرات و تحولات بپردازد، تغییراتی اولیه را شامل می‌شود که با نام CIN شناخته می‌شود. Cervical intraepithelial neoplasia در واقع به معنای رشد جدید سلول های درونی بافت پوششی دهانه رحم بوده که به رشد غیر طبیعی سلول های بدخیم اشاره دارد.
توجه داشته باشید که CIN دارای درجه بندی می‌باشد و این موضوع که مشکل شما در چه درجه ای قرار داشته باشد، به میزان تغییرات سرطانی بستگی خواهد داشت. برای مثال فردی که یک سوم از سلول های ناحیه دهانه رحمش درگیر سرطان شده باشد، در گروه CIN درجه اول قرار دارد.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
همانطور که ذکر شد، کولپوسکوپی یکی از روش های تشخیص زخم و عفونت دهانه رحم می‌باشد. حال بسیاری از افراد سوال دارند که این روش بی خطر تا چه حدی دردناک است؟ آیا می‌توان درد آن را به راحتی تحمل کرد؟ در حقیقت باید ذکر کرد که روش کولپوسکوپی به تنهایی دردی به همراه ندارد زیرا پزشک با تاباندن پرتو نور، دهانه وازن و نواحی را بررسی می‌کند. اما اگر مورد مشکوکی دیده شود، نیاز است که حتما نمونه گیری انجام شود. حال در اینجا باید بدانید که نمونه گیری ممکن است کمی درد به همراه داشته باشد اما این درد آنگونه نیست که قابل تحمل نباشد.
جواب کولپوسکوپی نرمال
جواب کولپوسکوپی نرمال به این معنی است که هیچ‌گونه تغییر غیرطبیعی در بافت‌های دهانه رحم، واژن یا نواحی اطراف مشاهده نشده است. در این حالت، پزشک معمولاً هیچ‌گونه علائمی از بیماری‌های جدی مانند سرطان یا تغییرات پیش سرطانی پیدا نمی‌کند. اگر در طی کولپوسکوپی نمونه‌برداری انجام شده باشد، نتیجه آزمایش پاتولوژی نیز ممکن است نشان دهد که بافت‌ها سالم هستند و هیچ‌گونه اختلالی وجود ندارد. در این شرایط، بیمار به طور معمول نیازی به درمان فوری ندارد و می‌تواند طبق برنامه‌ریزی منظم به بررسی‌های بعدی ادامه دهد.
در نهایت….
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی مهم است که برای بررسی دقیق‌تر نواحی دهانه رحم، واژن و پوست اطراف آن استفاده می‌شود. این روش به پزشک کمک می‌کند تا تغییرات غیرطبیعی مانند عفونت‌ها، التهاب‌ها یا سرطان‌های پیشرفته را شناسایی کند. کولپوسکوپی معمولاً پس از نتایج غیرطبیعی آزمایش پاپ اسمیر انجام می‌شود و در صورت لزوم، نمونه‌برداری نیز از بافت‌ها صورت می‌گیرد. این روش نسبتا بی‌خطر است، اما نیاز به مراقبت‌های بعد از آن برای جلوگیری از عوارض احتمالی دارد.
