درصد موفقیت آی وی اف به عوامل مختلفی بستگی دارد. شانس باروری به روش IVF در خانم‌های بین 20 تا 35 سال بیشتر است و پس از 35 سالگی احتمال باروری به این روش کاهش می‌یابد. با این وجود عوامل دیگری مانند علت اصلی ناباروری، سبک زندگی، وزن و سایر موارد در میزان موفقیت روش آی وی اف تاثیر دارند. در ادامه‌ی این مقاله به بررسی این موضوعات می‌پردازیم.
میزان موفقیت آی وی اف چقدر است؟
میزان موفقیت روش آی وی اف با توجه به سن فرد و همچنین علت اصلی ناباروری ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی در خانم‌های جوان‌تر میزان موفقیت روش آی وی اف بیشتر است. معمولاُ درمان ناباروری با IVF برای خانم‌های بالای 42 سال پیشنهاد نمی‌شود زیرا میزان موفقیت در این دوره‌ی سنی بسیار کاهش می‌یابد.
به طور میانگین میزان موفقیت در هر چرخه‌ی IVF برای زوجین بین 25 تا 30 درصد است. درصد موفقیت و اثربخشی روش آی وی اف با توجه به سن بدین صورت است:
- خانم‌های زیر 35 سال: 32 درصد
- خانم‌های بین 35 تا 37 سال: 25 درصد
- خانم‌های بین 38 تا 39 سال: 19 درصد
- خانم‌های بین 40 تا 42 سال: 11 درصد
- خانم‌های بین 43 تا 44 سال: 5 درصد
- خانم‌های بالای 44 سال: 4 درصد
عوامل موثر بر درصد موفقیت آی وی اف
عوامل مختلفی بر موفقیت آی وی اف موثر است که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیفیت تخمک و اسپرم
- میزان مصرف کافئین
- سن: خانم‌هایی که بین 24 تا 34 سال سن دارند شانس موفقیت بیشتری جهت باروری به روش آی وی اف دارند.
- سبک زندگی: به عنوان مثال اگر یکی از زوجین سیگاری باشد، شانس بارداری به روش آی وی اف نیز کاهش می‌یابد.
- حفظ وزن مناسب: بر اساس تحقیقات انجام شده میزان موفقیت درمان آی وی اف در افرادی که وزن آن‌ها در محدوده‌ی طبیعی BMI قرار ندارد، بسیار کمتر از افرادی با وزن طبیعی است. این مورد به ویژه در خانم‌های زیر 36 سال از اهمیت بیشتری برخوردار است. وزن طبیعی در محدوده‌ی BMI بین 18.5 تا 24.9 قرار دارد.
نشانه‌های موفقیت آی وی اف
پس از انتقال جنین باید تا حدود دو هفته صبر کنید تا بتوانید آزمایش‌های باروری را انجام دهید. این دو هفته برای برخی از افراد بسیار طولانی است و خیلی از افراد تمایل دارند زودتر از دو هفته بتوانند از نتایج مطلع شوند. برخی از نشانه‌های موفقیت به روش آی وی اف عبارت است از:
- نفخ
- حالت تهوع
- عقب افتادن پریود
- تغییر در ترشحات واژن
- گرفتگی‌های خفیف عضلانی در ناحیه لگن
- افزایش نیاز به دفع ادرار به خصوص در شب
- احساس خستگی: احساس خستگی و خواب آلودگی در برخی از افراد از همان روز نخست بارداری آغاز می‌شود.
- خونریزی یا لکه بینی: خونریزی و لکه بینی یک هفته پس از انتقال جنین‌ها می‌تواند نشانه‌ی لانه گزینی جنین باشد.
- درد سینه: اگر سینه‌ها به تماس و لمس حساس شوند ممکن است جزء اولین نشانه‌های موفقیت آمیز انتقال جنین باشد.
علت عدم موفقیت IVF چیست؟
بارداری هم به روش طبیعی و هم به روش آی وی اف یک فرآیند پیچیده بوده و دلایل مختلفی ممکن است موجب عدم موفقیت روش IVF شود. برخی از مهم‌ترین دلایل شکست آی وی اف عبارتند از:
- استرس
- بالا بودن وزن
- بالا بودن سن مادر
- سیگار کشیدن مادر
- وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک
- ناهنجاری‌های کروموزومی که احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهند.
- کاهش ذخیره‌ی تخمدان و یا تخمک‌های بی‌کیفیت (در خانم های بالای 35 سال بیشتر دیده می‌شود)
- نازک بودن آندومتر: در صورتی آندومتر کمتر از 7 میلی متر ضخامت داشته باشد، لانه گزینی جنین با شکست مواجه می‌شود.
- پایین بودن کیفیت تخمک می‌تواند باعث بروز ناهنجاری‌هایی در جنین شود در نتیجه جنین‌ها به مرحله‌ی 6 الی 8 سلولی نمی‌رسند و جهت انتقال به رحم مناسب نیستند.
چگونه درصد موفقیت IVF را افزایش دهیم؟
برخی از راهکارهایی که می‌تواند میزان موفقیت به روش IVF را افزایش دهند عبارتند از:
- مصرف مکمل ویتامین D
در صورتی که چند دوره‌ی غیر موفق آی وی اف را تجربه کرده‌اید باید سطح ویتامین D خود را بررسی نمائید و در صورتی که میزان آن پایین‌تر از حد طبیعی باشد باید مکمل‌های ویتامین D با تجویز پزشک مصرف شوند. بر اساس تحقیقات در خانم‌هایی که میزان ویتامین D آن‌ها پایین است شانس باروری به روش IVF تقریباُ 50 درصد کاهش می‌یابد.
- تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم
در روش‌های معمول آی وی اف، اسپرم و تخمک در یک ظرف آزمایشگاهی قرار می‌گیرند تا لقاح انجام شود. این فرآیند مشابه لقاحی است که در هنگام رابطه‌ی جنسی صورت می‌گیرد و باروری تخمک به میزان تحرک اسپرم بستگی دارد. در زوجینی که اسپرم تحرک کافی ندارد، شانس باروری به روش IVF نیز کاهش می‌یابد. در این موارد می‌توان اسپرم را مستقیماُ به تخمک تزریق کرد تا شانس لقاح افزایش یابد.
- مصرف مکمل‌های DHEA
مصرف مکمل‌های DHEA (دهیدرواپی آندروسترون) در طی دوره‌های درمان آی وی اف می‌تواند میزان موفقیت را افزایش داده و شانس بارداری را تا سه برابر افزایش دهد.
این هورمون‌ها علاوه بر اینکه کیفیت و رشد تخمک را بهبود می‌بخشد، در فرآیند بارداری سالم و زایمان نیز موثر هستند.
- انتخاب یک کلینیک باروری پیشرفته
دستگاه‌هایی که برای روش IVF به کار برده می‌شوند به صورت مداوم در حال پیشرفت هستند. فرآیند لقاح، رشد جنین، انتخاب جنین‌های سالم و انتقال جنین به رحم همگی جزء مواردی هستند که در موفقیت آی وی اف و افزایش شانس بارداری نقش دارند و باید در یک مرکز بارداری پیشرفته و توسط بهترین متخصص نازایی در تهران صورت بگیرد.
