رکتوسل نوعی بیماری است که در آن دیواره بین رکتوم (راست‌روده) و واژن ضعیف یا آسیب‌دیده می‌شود و در نتیجه، بخشی از رکتوم به سمت واژن برآمده یا افتاده می‌شود. این بیماری که به عنوان پرولاپس رکتوم نیز شناخته می‌شود، اغلب به دلیل زایمان‌های مکرر، یبوست مزمن، یا افزایش سن رخ می‌دهد. رکتوسل می‌تواند منجر به مشکلاتی همچون احساس فشار در ناحیه لگن، دشواری در دفع و درد در هنگام رابطه جنسی شود. شدت رکتوسل متفاوت است و در موارد شدید، درمان‌های جراحی برای بازسازی دیواره لگن توصیه می‌شود.
رکتوسل چیست؟
در بعضی از خانم ها، دیواره ی پشتی جدا کننده ی روده و واژن سست و ضعیف شده در نهایت باعث فشار و ورود مثانه به واژن خواهد شد که به صورت برآمدگی بیرون زده می شود. در واقع می توان گفت لگن در اثر سستی عضله و افتادگی باعث رکتوسل می‌شود، در صورتی که برامدگی بیش از حد و شدید شود، با جراحی می توان آن را بهبود داد.
البته رکتوسل در مردان هم ممکن است ایجاد شود، گرچه احتمالش از زنان کمتر است، ولی در اثر جراحی برداشتن پروستات به آن دچار خواهند شد. به طور کلی برآمدگی ایجاد شده از بیماری رکتوسل، باید حتما تحت درمان توسط بهترین متخصص زنان در تهران قرار بگیرد و اگر پیگیری نشود، پیشرفت سریعی خواهد داشت.
انواع رکتوسل را بشناسید!
برآمدگی یا همان پرولاپس که پشت لگن ایجاد می‌شود، به دیواره مهبل فشار زیادی وارد می‌کند. این عامل متاسفانه خانم ها را دچار ناراحتی های زیادی کرده و فعالیت های زیادی از آن ها را مختل می‌سازد.
- پرولاپس دیواره واژن که در اثر آن، ادرار به دیواره جلویی در ناحیه مهبل وارد خواهد شد.
- پرولاپس لگن که اغلب به دلیل عدم درمان بیماری های مقعد به وجود می‌آیند.
- پرولاپس رحم که موجب فرو رفتن دیواره رحم به واژن می‌شود.
- پرولاپس طاق بالایی واژن
علائم و نشانه های رکتوسل
علائمی که رکتوسل ایجاد می کند در واقع بستگی به شدت آن دارد. اگر فقط احساس فشار در ناحیه واژن دارید، یعنی بیماری هنوز در مرحله خفیف خود قرار دارد. گاهی احتمال دارد رکتوسل با یبوست و درد هنگام رابطه جنسی همراه باشد ولی اگر به مرحله ای برسید که مدفوع بی اختیار خارج شود، یا بیرون زدگی در واژن خود مشاهده کنید، بدانید که دچار رکتوسل شدید شده‌اید.
علل ایجاد رکتوسل
بیماری رکتوسل عمدتاً به دلیل ضعف یا آسیب‌دیدگی دیواره بین رکتوم و واژن ایجاد می‌شود و عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند. برخی از علل اصلی رکتوسل عبارتند از:
زایمان‌های طبیعی مکرر یا سخت
فشار زایمان بر روی عضلات و بافت‌های نگهدارنده لگن می‌تواند به مرور زمان باعث تضعیف یا آسیب به دیواره بین واژن و رکتوم شود.
افزایش سن
با افزایش سن، بافت‌های عضلانی و لیگامان‌های لگن ضعیف‌تر می‌شوند و این امر احتمال بروز رکتوسل را افزایش می‌دهد.
یبوست مزمن
فشار مکرر ناشی از یبوست می‌تواند باعث کشیدگی و تضعیف دیواره لگن شود و در نهایت به رکتوسل منجر گردد.
وزن زیاد و چاقی
اضافه‌وزن باعث وارد آمدن فشار بیشتر به عضلات و بافت‌های لگن می‌شود که می‌تواند خطر رکتوسل را افزایش دهد.
سابقه جراحی‌های لگنی
جراحی‌های انجام‌شده در ناحیه لگن به تضعیف بافت‌های اطراف و افزایش خطر رکتوسل منجر شوند.
ژنتیک و ضعف مادرزادی بافت‌ها
برخی افراد به صورت ژنتیکی دارای بافت‌های ضعیف‌تری در ناحیه لگن هستند که احتمال بروز رکتوسل را افزایش می‌دهد.
این عوامل به تضعیف بافت‌های پشتیبان لگن کمک می‌کنند و باعث می‌شوند که رکتوسل به مرور زمان ایجاد شود و علائم آن ظاهر گردد.
آیا می‌توان از رکتوسل پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از رکتوسل به بیماری های مقعدی خود بپردازید و برای درمان عفونت و هموروئید پیگیری کنید تا مانع عواقب بعدی آنها شوید. همچنین سعی کنید وزنتان در حد طبیعی باشد و سرفه های طولانی که در اثر بیماری های شدید ریوی ایجاد می شوند را درمان و کنترل کنید. برای اخذ راهنمایی درست و کاربردی توصیه می‌شود حتما به بهترین دکتر زنان نیز مراجعه کنید تا سلامتتان نیز تضمین شود.
تاثیر رکتوسل بر زندگی روزمره و روابط جنسی
بیماری رکتوسل می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر زندگی روزمره و روابط جنسی افراد داشته باشد. از جمله این تأثیرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رکتوسل می‌تواند باعث احساس فشار یا ناراحتی در ناحیه لگن و دشواری در دفع شود. بسیاری از افراد مبتلا مجبورند برای تخلیه کامل روده فشار زیادی وارد کنند که این مسأله به یبوست و خستگی روزمره منجر می‌شود و حتی کیفیت خواب و فعالیت‌های روزانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- افراد مبتلا احساس سنگینی یا برآمدگی در واژن را خواهند داشت که این احساس با فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی یا ایستادن طولانی‌مدت تشدید می‌شود و در نتیجه بر کیفیت زندگی فرد اثر منفی می‌گذارد.
- رکتوسل می‌تواند باعث درد و ناراحتی در حین رابطه جنسی شود و بر حس صمیمیت و رضایت جنسی تأثیر منفی بگذارد. این مشکل گاهی منجر به اجتناب از رابطه جنسی و کاهش اعتمادبه‌نفس فرد می‌شود.
- مشکلات جنسی و دردهای ناشی از رکتوسل باعث کاهش تمایل جنسی و ایجاد فشار روانی در روابط خواهد شد. این امر بر رضایت زوجین از زندگی مشترک اثر منفی می‌گذارد.
- تجربه مشکلات روزانه و محدودیت‌های جنسی می‌تواند منجر به کاهش اعتمادبه‌نفس و ایجاد اضطراب و افسردگی در فرد شود.
رکتوسل چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما با معاینه قسمت های واژن و همچنین علائمی که شما دارید و معاینه تاریخچه و سابقه پزشکی شما می تواند تشخیص احتمالی دهد که شما را به مرکز تصویر برداری mri و دفئوگرام رجوع می دهد تا از شدت بیماری شما آگاهی یابد و طبق ان برای شما دارو تجویز کند.
درمان رکتوسل
از درمان دارویی می‌توان به نرم کننده مدفوع و مسهل، درمان هورمونی و جلوگیری افتادگی رحم بعد از قطع عادت ماهانه و پساری واژن اشاره کرد. در موارد متوسط به شدید، شما می توانید با جراحی آن را درمان کنید. البته که با رعایت نکاتی هم می‌توان مانع بروز علائم شدید بیماری شد، برای مثال اجسام سنگین بلند نکنید، سرفه های طولانی خود را درمان کنید تا فشار وارد نکند، برای جلوگیری یا درمان یبوست مایعات فراوان بنوشید، اضافه وزن خود را برطرف کنید، با تمرین های لگن به تقویت عضلات در قسمت لگن خود کمک کنید. اگرچه تمرینات کف لگن برای درمان افتادگی کف لگن و درمان های غیر جراحی تاثیر خوبی می‌گذارد اما اغلب برای درمان این بیماری از روش های جراحی استفاده می‌شود که البته بستگی به شرایط بیمار دارد.
آیا جراحی رکتوسل با خطر همراه است؟
ابتدا این نکته را ذکر کنیم که هیچ جراحی درمانی یا زیبایی وجود ندارد که عوارضی برای بدن ایجاد نکند. عمل رکتوسل در دسته جراحی های درمانی مهم قرار داشته و جلوی بروز آسیب های شدیدتر را می‌گیرد اما اگر می‌خواهید این جراحی هیچ عوارضی برایتان ایجاد نکند، حتما باید دکتر زنان خوب را برگزینید.
- ممکن است در ناحیه جراحی شده خونریزی خفیفی ایجاد شود که سریعا باید این مورد را به دکتر زنان خود اعلام کنید تا بررسی شود که عارضه چقدر جدی می‌باشد.
- به وجود آمدن عفونت در اثر عدم رعایت بهداشت در هر جراحی ممکن است.
- در موارد بسیار نادری امکان این که بیماری عود کرده و مجددا علائم نشان داده شود.
سوالات متداول بیماری رکتوسل
در اغلب موارد، شما در شدیدی در این ناحیه حس نمی کنید و حتی ممکن است اوایل هیچ نشانه ای نداشته باشید اما با شدید شدن آن، احتمال اینکه شی اضافی در قسمت واژن خود به علت افتادگی حس کنید وجود دارد.
درصورت عدم درمان شما مدام احساس ناخوشایندی در ناحیه واژن خود دارید و منجر به ترشح روده به واژن و یبوست های مزمن می شود.
در نهایت….
در نتیجه‌گیری می‌توان گفت که بیماری رکتوسل یکی از مشکلات رایج لگنی در زنان است که بر اثر ضعف دیواره بین رکتوم و واژن ایجاد می‌شود و عواملی مانند زایمان‌های مکرر، یبوست مزمن، افزایش سن و چاقی در بروز آن نقش دارند. رکتوسل با علائمی مانند احساس فشار در لگن، دشواری در دفع و ناراحتی هنگام رابطه جنسی همراه است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، از جمله تمرینات لگنی یا جراحی در موارد شدید، می‌تواند به کاهش علائم و بهبود زندگی روزمره و روابط فرد کمک کند.
