چند درصد از علل ناباروری مربوط به مردان می باشد؟ قطعا در مشکل نازایی و ناباروری مردان نیز به اندازه زنان سهم دارند. مشکل ناباروری در مردان نیز امروزه بسیار رایج می باشد که می توان آن را درمان کرد اما در ابتدا باید علت آن مورد بررسی قرار گرفته شود تا بتوان اقدامات درمانی را انجام داد. در ادامه این مطلب به بررسی سهم ناباروری مردان در نازایی و اینکه چه چیزهایی باعث ناباروری در مردان می شود می پردازیم.
ناباروری در مردان چقدر شایع است
ناباروری از نظر بالینی در زنان و مردانی تعریف میشود که پس از 1 سال رابطه جنسی بدون استفاده از روشهای کنترل بارداری نمیتوانند باردار شوند حتی در خانم هایی که دو یا چند بار بارداری ناموفق داشته اند هم رخ می دهد. مطالعات نشان می دهد که پس از یک سال رابطه جنسی محافظت نشده، 15 درصد از زوج ها قادر به باردار شدن نیستند و پس از 2 سال، 10 درصد از زوج ها هنوز بارداری موفقی نداشته اند. 20 تا 37 درصد قادر به باردار شدن در 3 ماه اول هستند.
به طور کلی، یک سوم موارد ناباروری که برای درمان نازایی مراجعه می کنند ناشی از مسائل مربوط به باروری مردان، یک سوم به دلیل مشکلات باروری زنان، و یک سوم به دلیل مشکلات باروری مردانه و زنانه یا عوامل ناشناخته است.
چه چیزهایی باعث ناباروری در مردان میشود
برای بچه دار شدن، اسپرم مرد باید با تخمک زن ترکیب شود. بیضه ها اسپرم هایی را می سازند و ذخیره می کنند که توسط آلت تناسلی برای رساندن اسپرم به دستگاه تناسلی زن در طول رابطه جنسی انزال می شود. شایع ترین مسائلی که منجر به ناباروری مردان می شود، مشکلاتی است که بر نحوه عملکرد بیضه ها تأثیر می گذارد. مشکلات دیگر عدم تعادل هورمونی یا انسداد در اندام های تناسلی مردانه است که 50 درصد موارد علت ناباروری مردان قابل تشخیص نیست.
فقدان کامل اسپرم در بین 10 تا 15 درصد از مردان نابارور رخ می دهد. علاوه بر این عدم تعادل هورمونی یا انسداد حرکت اسپرم می تواند باعث کمبود اسپرم شود. در برخی موارد ناباروری، مرد کمتر از حد معمول اسپرم تولید می کند. شایع ترین علت این عارضه واریکوسل، ورید بزرگ شده در بیضه است. توجه داشته باشید که واریکوسل در حدود 40 درصد از مردان مبتلا به مشکلات ناباروری وجود دارد.
کدام مردان بیشتر در معرض ناباروری هستند؟
برخی از آقایان بیش از دیگران در معرض ناباروری هستند که از ویژگی های آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اضافه وزن یا چاقی دارید.
- 40 سال یا بیشتر سن دارید.
- شما در معرض تشعشعات قرار گرفته اید.
- در معرض سموم محیطی از جمله سرب، کلسیم، آفت کش ها یا جیوه قرار گرفته اید.
- از تنباکو، ماری جوانا یا الکل استفاده می کنید.
- مصرف برخی داروها از جمله سیپروترون، فلوتامید، اسپیرونولاکتون، بیکالوتامید، سایمتیدین یا کتوکونازول
- استفاده مکرر از سونا، جکوزی یا ویلچر
- شما سابقه بیضه نزول نکرده داشته اید
- داشتن سابقه واریکوسل
بیشتر بخوانید: راه های جلوگیری از ناباروری
تاثیر سن و تغییرات جسمی در ناباروری مردان
سن و تغییرات جسمی نقش مهمی در باروری مردان دارند، هرچند تاثیر آنها به اندازه زنان واضح نیست. با افزایش سن، تعداد و کیفیت اسپرم به تدریج کاهش مییابد. تغییرات هورمونی مانند کاهش سطح تستوسترون نیز میتواند منجر به کاهش میل جنسی، کاهش حجم انزال و اختلالات نعوظ شود. همچنین، افزایش سن با افزایش احتمال بروز ناهنجاریهای ژنتیکی در اسپرم و کاهش تحرک اسپرم همراه است که احتمال باروری موفق و سلامت جنین را کاهش میدهد.
روشهای تشخیص ناباروری مردان
تشخیص و ارزیابی ناباروری مردان شامل مجموعهای از معاینات و آزمایشات است که به شناسایی علل و مشکلات احتمالی در سیستم تولید مثل کمک میکند. برخی از روشهای اصلی تشخیص عبارتند از:
- پزشک با بررسی سوابق پزشکی، جراحیها، عادات زندگی و معاینه فیزیکی ناحیه تناسلی و بیضهها به شناسایی علائم بالینی احتمالی میپردازد.
- آنالیز مایع منی (اسپرمگرام) اطلاعات دقیقی از تعداد، شکل، حرکت، حجم و کیفیت اسپرمها ارائه میدهد. همچنین نتایج غیرطبیعی نیاز به تکرار آزمایش یا بررسیهای بیشتر دارد.
- سطح هورمونهای کلیدی مانند تستوسترون، LH، FSH و پرولاکتین در آزمایش هورمون ارزیابی میشود تا اختلالات هورمونی تأثیرگذار بر تولید اسپرم شناسایی شوند.
- برای شناسایی ناهنجاریهای کروموزومی و مشکلات ژنتیکی مانند سندروم کلاینفلتر یا حذف قطعاتی از کروموزوم Y از تست های ژنتیکی استفاده میشود.
- سونوگرافی کیسه بیضه برای شناسایی مشکلات ساختاری مانند واریکوسل، کیستها یا انسداد مجاری اسپرمبر استفاده میشود.
- آزمایش آنتیبادیهای ضد اسپرم به بررسی وجود آنتیبادیهایی میپردازد که ممکن است به اشتباه به اسپرمها حمله کرده و آنها را از بین ببرند.
- بیوپسی بیضه در موارد خاص برای بررسی تولید اسپرم، نمونهبرداری از بافت بیضه انجام میشود تا مشخص شود آیا مشکل در تولید اسپرم یا انسداد مسیر خروجی است.
- آزمایش پس از مقاربت (PCT) به بررسی عملکرد اسپرم در محیط مخاطی رحم پس از مقاربت میپردازد تا مشکلات انزال یا عملکرد اسپرم شناسایی شوند.
- ارزیابی عملکرد جنسی و انزال که مشکلاتی مانند انزال معکوس یا ناتوانی جنسی که میتوانند مانع ورود اسپرم به دستگاه تناسلی زن شوند، ارزیابی میشود.
ترکیب این روشها میتواند به شناسایی علت ناباروری و انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند.
سوالات متداول ناباروری در مردان
با داشتن سبک زندگی سالم، رعایت رژیم غذایی سالم، سیگار نکشیدن و … می توانید تا حد زیادی احتمال ناباروری در مردان را کاهش دهید.
ناباروری مردان می تواند ناشی از تولید کم اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم و… باشد. بیماری ها، جراحات، مشکلات مزمن سلامت، سبک زندگی ناسالم و… می تواند علت ناباروری مردان باشد.
به طور متوسط 30 درصد از موارد ناباروری را می توان به زنان، 30 درصد به مردان و 30 درصد ترکیبی از هر دو شریک زندگی نسبت داد و در 10 درصد موارد علت ناشناخته است.
ناباروری یک بیماری دستگاه تناسلی است که باعث می شود فرد نتواند بچه دار شود. این مشکل می تواند یک مرد، یک زن یا هر دو را تحت تاثیر قرار دهد و در هر دو به یک اندازه شایع می باشد.
در نهایت….
ناباروری در مردان به عوامل متعددی مانند اختلالات تولید و کیفیت اسپرم، مشکلات هورمونی، عوارض ژنتیکی، بیماریها، و سبک زندگی نامناسب مرتبط است. این عوامل میتوانند به کاهش تعداد، کیفیت، یا حرکت اسپرم منجر شوند و توانایی باروری را کاهش دهند. شناسایی دقیق علت از طریق آزمایشهای بالینی و درمان مناسب، کلید بهبود باروری است. تغییرات در سبک زندگی، درمانهای دارویی، و در مواردی، روشهای جراحی یا تکنیکهای کمکباروری میتوانند مؤثر باشند.