آی وی اف و سرطان دو مقوله مهم و مورد توجه در حوزه پزشکی و باروری هستند که ارتباط بین آنها همواره موضوع پژوهشهای متعددی بوده است. آی وی اف (IVF) یا لقاح مصنوعی، یکی از روشهای پیشرفته کمک باروری است که به زوجهایی که در بارداری طبیعی مشکل دارند، کمک میکند. با توجه به استفاده از هورمونهای تحریک کننده تخمدان در فرایند آی وی اف، این نگرانی وجود دارد که آیا این روش میتواند خطر ابتلا به سرطانهایی نظیر سرطان سینه، تخمدان یا رحم را افزایش دهد یا خیر. در این مقاله بیشتر این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
آیا آی وی اف خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند؟
به طور کلی، شواهد علمی نشان میدهد که استفاده از روش های درمان ناباروری آی وی اف خطر افزایش ابتلا به سرطان را به طور چشمگیری بالا نمیبرد. برخی مطالعات اولیه نگرانی هایی در مورد احتمال افزایش خطر سرطان های خاص مانند سرطان تخمدان یا سینه را مطرح کردهاند، اما پژوهش های جامع تر و به روزتر نشان دادهاند که این خطرات معمولاً مرتبط با عوامل دیگر مانند سن، سابقه خانوادگی و شرایط زمینه ای فرد هستند. در نتیجه، خطر سرطان به طور مستقیم به دلیل استفاده از IVF افزایش نمییابد.
عواملی که بر ایمنی IVF تاثیرگذار است؟
عواملی که بر ایمنی روش آی وی اف تأثیر میگذارند شامل موارد زیر هستند:
✳️ سن مادر: افزایش سن، به ویژه بالای ۳۵ سال، خطر بروز عوارض را بیشتر میکند و بر ایمنی روند IVF تأثیر میگذارد.
✳️ شرایط سلامت عمومی : بیماری های زمینه ای مانند دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی خطرات را در طول درمان افزایش میدهند.
✳️ تعداد جنین های منتقل شده: انتقال تعداد زیاد جنین ها احتمال بارداری چندقلو و عوارض مرتبط با آن را بیشتر میکند.
✳️ کیفیت تخمک و اسپرم: کیفیت پایین تخمک یا اسپرم احتمال مشکلات در رشد جنین و موفقیت درمان را تحت تأثیر قرار میدهد.
✳️ پاسخ تخمدان ها به تحریکات دارویی: پاسخ بیش از حد یا کم به داروهای تحریک تخمدان منجر به سندرم تحریک بیش از حد تخمدان میشود.
✳️ سابقه بیماریهای ژنتیکی یا سرطان: سابقه بیماری های ژنتیکی یا خانوادگی ایمنی IVF را تحت تأثیر قرار میدهد و نیاز به بررسی های خاصی پیش از درمان میباشد.
✳️ سبک زندگی و عوامل محیطی: مواردی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و استرس نیز بر ایمنی و موفقیت IVF تأثیر منفی میگذارند.
آیا IVF تاثیرات طولانیمدت بر سلامت زنان دارد؟
پژوهشهای انجام شده درباره تاثیرات طولانی مدت آی وی اف بر سلامت زنان نشان میدهد که در بیشتر موارد، این روش درمانی خطرات جدی و طولانی مدتی برای سلامت زنان ندارد. برخی مطالعات اولیه نگرانی هایی در مورد افزایش احتمال بروز سرطان های تخمدان یا سینه مطرح کرده بودند، اما تحقیقات جامع تر و به روزتر این نگرانی ها را رد کردند.
با این حال، برخی از زنان به دلیل مصرف داروهای هورمونی برای تحریک تخمدان ها، به طور موقت تغییراتی در وضعیت هورمونی خود تجربه میکنند. همچنین، عوامل دیگری مانند سن، وضعیت سلامت عمومی و شرایط زمینه ای در بروز اثرات احتمالی نقش دارد. توصیه میشود زنان قبل از شروع درمان IVF با بهترین متخصص نازایی در تهران مشورت کنید تا در مورد هرگونه نگرانی یا سوال احتمالی اطلاعات کاملی را بدست آورید.
بیشتر بخوانید: دلایل شکست آی وی اف (IVF)
نکاتی درباره ای وی اف و خطرات آن
آی وی اف که به عنوان لقاح آزمایشگاهی نیز شناخته میشود، روشی برای کمک به زوج هایی است که با مشکلات ناباروری رو به رو هستند. هرچند که ای وی اف فرصت بارداری را افزایش میدهد، اما با برخی خطرات و نکات مهم همراه است که باید به آن ها توجه داشت:
- سندرم تحریک بیش از حد تخمدان OHSS
- بارداری چندقلو
- عوارض مرتبط با بیهوشی و جراحی
- خطرات روانی و احساسی
- احتمال نقصهای مادرزادی
چگونه میتوان خطرات احتمالی ivf را مدیریت کرد؟
حتما قبل از شروع درمان با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا شرایط بدنی، وضعیت پزشکی و عوامل خطر احتمالی شما بررسی شود. انتخاب کلینیکی با تجربه و شهرت خوب برای انجام ای وی اف از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که کیفیت تجهیزات و تخصص تیم پزشکی بر میزان موفقیت و کاهش عوارض میتواند بسایر کمک کند.
توجه داشته باشید که در ای وی اف از داروهای خاصی برای تحریک تخمک گذاری استفاده میشود که خطرات جانبی دارد از همین رو پزشک شما باید دوز مناسب داروها را برای کاهش این خطر تنظیم کند. لازم است تا پیش از شروع درمان، مشکلات سلامتی مانند فشار خون بالا، دیابت یا سایر شرایط مزمن را مدیریت کنید تا خطرات درمان هم کاهش یابد.
تعداد جنین های منتقل شده به رحم بر خطر بارداری چندقلو و عوارض آن تأثیر میگذارد. انتقال تعداد محدود جنین به طور معمول توصیه میشود تا از بارداری های پرخطر جلوگیری شود. در انتها لازم است تا پس از انتقال جنین، پیگیری و انجام آزمایش های منظم برای کنترل وضعیت بارداری را انجام دهید.
در نهایت….
ای وی اف یکی از روشهای پیشرفته برای کمک به زوج های نابارور است، اما با وجود پیشرفت های پزشکی، همچنان برخی عوارض را به همراه دارد که آگاهی از آن ها و اتخاذ تدابیر لازم میتواند به کاهش خطرات کمک کند. آگاهی از چالش ها و اقدام به مراقبت های لازم، کلید موفقیت در این روش و حفظ سلامت مادر و کودک است. برای بررسی دقیقتر و مطالعات طولانیمدت بیشتری لازم است تا بتوان ارتباط قطعی بین آی وی اف و سرطان را تایید یا رد کرد و در این زمینه میتوانید از متخصص زنان خود کمک بگیرید.