یائسگی زودرس یکی از معضلاتی است که برخی خانم ها قبل از سنین معمول یائسگی به آن دچار میشوند. بیشترین نگرانی بانوان این است که قبل از اقدامات لازم برای بارداری، به این عارضه دچار شوند و نتوانند حاملگی را تجربه کنند. دلایل بسیار متعددی برای به وجود آمدن این مسئله وجود دارد که در این مقاله به بررسی کامل آن ها پرداختهایم.
یائسگی چیست؟
یائسگی مرحلهای از زندگی یک زن است که در آن قاعدگی (پریود) به پایان میرسد. یائسگی طبیعی معمولا زمانی اتفاق می افتد که یک زن در اوایل دهه 50 زندگی خود قرار دارد. این یک بخش طبیعی از روند پیری است و به این معنی است که یک زن دیگر نمی تواند باردار شود
یائسگی زودرس چیست؟
یائسگی زودرس شرایطی است که در آن زن در سنی کمتر از حد معمول دچار یائسگی می شود، که در این شرایط می تواند منجر به ناتوانی زنان در باردار شدن شوند. اگر هیچ دلیل پزشکی یا جراحی واضحی برای یائسگی زودرس وجود نداشته باشد، به آن نارسایی اولیه تخمدان (POI) می گویند. به نارسایی اولیه تخمدان، نارسایی زودرس تخمدان نیز گفته می شود. نام نارسایی زودرس تخمدان (POF) دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد، زیرا زنانی که به آنها گفته می شود یائسگی زودرس دارند، ممکن است تخمک گذاری متناوب، خونریزی قاعدگی یا حتی بارداری داشته باشند.
مراحل یائسگی
یائسگی دارای سه مرحله میباشد که بهتر است با آن ها آشنا شوید.
قبل از یائسگی: این مرحله انتقالی است که در آن تخمدان ها شروع به تولید هورمون های کمتری می کنند و باعث نوسان سطوح استروژن و پروژسترون و همچنین کاهش تستوسترون می شود. این مرحله با شروع یائسگی متوقف می شود. علائم یائسگی در این زمان شروع می شود و اغلب می تواند بسیار بد و آزار دهنده باشد.
یائسگی: در این مرحله قاعدگی زن متوقف می شود. تخمدان ها دیگر تخمک را آزاد نمی کنند و سطح استروژن بسیار پایین می آید. هنگامی که یک زن برای 12 ماه متوالی پریود نشده باشد، یائسه شده است. با این حال، مهم است که اطمینان حاصل شود که عدم پریود به دلیل دیگری (مانند عملکرد غیر طبیعی تیروئید یا استفاده از قرص های ضد بارداری) نیست.
پس از یائسگی: این حالت زمانی است که یک زن یائسه می شود. علائمی که در دوران یائسگی اتفاق میافتد، مانند گُر گرفتگی، ممکن است شروع به رفع شدن کنند، اما ممکن است در بسیاری از زنان برای یک دهه یا بیشتر ادامه یابد.
یک زن معمولاً در چه سنی یائسه می شود؟
زنان معمولاً در اوایل دهه 50 زندگی خود یائسگی طبیعی را تجربه می کنند. میانگین سنی بین 51 تا 52 سال است.
عوامل موثر در ایجاد یائسگی زودرس
یائسگی زودرس می تواند ناشی از یک بیماری یا درمان باشد یا ممکن است علت شناخته شده ای نداشته باشد (خود به خود اتفاق بیفتد). عوامل احتمالی که می توانند باعث یائسگی زودرس شوند عبارتند از:
- خانم هایی که مصرف دخانیات دارند.
- عوارض جانبی شیمی درمانی یا پرتودرمانی.
- داشتن سابقه خانوادگی یائسگی در سنین پایین
- داشتن شرایط پزشکی خاص، از جمله: ناهنجاری های کروموزومی(سندرم ترنر)، بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید، بیماری التهابی روده و ایدز.
علائم یائسگی زودرس و نارسایی زودرس تخمدان چیست؟
زنان ممکن است چند سال قبل از آخرین قاعدگی سیکل های قاعدگی نامنظم داشته باشند. اگر پریود های شما نامنظم است، باید با پزشک خود صحبت کنید تا علل احتمالی را بررسی کند. علائم یائسگی زودرس شامل بسیاری از علائم یائسگی معمولی است. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش وزن
- تعریق شبانه و یا عرق سرد.
- مشکلات در خواب (بی خوابی)
- خشکی پوست، خشکی چشم یا خشکی دهان.
- خشکی واژن؛ ناراحتی در حین رابطه جنسی
- مشکلات ادراری (نیاز شدید به دفع بیشتر ادرار).
- گرگرفتگی (گرمای ناگهانی که در بدن پخش می شود).
- عفونت های بیشتر دستگاه ادراری و عفونت قارچی واژن (یا علائم بدون عفونت). تغییرات عاطفی (تحریک پذیری، نوسانات خلقی، افسردگی خفیف، شدید اضطراب).
خطرات یائسگی زودرس چیست؟
از دست دادن استروژن در سنین پایین تر با افزایش خطر ابتلا به مشکلات مختلف پزشکی همراه است. این خطرات عبارتند از:
- بیماری قلبی
- پوکی استخوان
- مرگ زودهنگام
- اختلالات خلقی
- ختلال عملکرد جنسی
یائسگی زودرس چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر قبل از 40 سالگی علائم یائسگی را تجربه کنید، پزشک شما چندین آزمایش انجام می دهد و سوالاتی را برای کمک به تشخیص یائسگی زودرس می پرسد. این تست ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بحث در مورد سابقه خانوادگی یائسگی در سنین پایین
- آزمایش سطوح هورمونی (استروژن و گنادوتروپین)
- همچنین به دنبال سایر شرایط پزشکی که ممکن است به علائم شما کمک کند.
- زنانی که به مدت 12 ماه متوالی قاعدگی نداشته اند و هیچ دارویی مصرف نمی کنند که بتواند قاعدگی را متوقف کند، ممکن است یائسه شده باشند.
یائسگی زودرس چگونه درمان می شود؟
علائم و خطرات سلامتی یائسگی زودرس و همچنین مسائل عاطفی که ممکن است ناشی از آن باشد را می توان با روش هایی مشابه روش هایی که برای یائسگی طبیعی استفاده می شود مدیریت کرد. زنانی که با ناباروری ناشی از یائسگی زودرس سر و کار دارند، حتما این معضل را با بهترین متخصص نازایی درمیان بگذارید.