پولیپ رشد بیش از حد قسمتی از پوست بدن است که از نواحی خاصی بیرون میزند و در روده بزرگ، معده، داخل بینی، رحم و دهانه رحم به وجود میآید. در واقع باید اشاره کنیم که بعضی از این پولیپها از نظر ظاهری شبیه به تومورهای سرطانی بدخیم هستند بنابراین ضروری است که توسط پزشک متخصص مورد بررسی و آزمایش قرار بگیرند. در ادامه به تمامی جزئیات این مشکل و انواع روش های درمانی آن اشاره خواهیم داشت.
پولیپ رحم چیست
پولیپ دهانه رحم یک بیماری شایع در بین خانمها آن هم در هر سنی است، در واقع پولیپ به رشد غیرطبیعی سلولها در دهانه رحم یا داخل کانال دهانه رحم میگویند. دهانه رحم قسمتی است که رحم را به واژن متصل میکند، اسپرم جهت بارور کردن رحم از این کانال عبور میکند).
باید اشاره کنیم که پولیپ دهانه رحم تومورهای سرطانی هستند که اغلب خوشخیم میباشند. این تودهها میتوانند به صورت منفرد یا خوشهای رشد داشته باشند، اندازهی آنها از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر میتواند متغیر باشد و بیشتر در زنانی دیده میشود که زایمان طبیعی داشتهاند و اکنون در دوران یائسگی و یائسگی زودرس به سر میبرند.
نکته: پولیپ اغلب هیچ علامتی ندارد اما میتواند سبب خونریزی واژینال شود.
انواع پولیپ رحم
دو نوع پولیپ ممکن است در دهانه رحم ایجاد شود:
پولیپ اکتوسرویکال | پولیپ اندوسرویکال |
این پولیپ در سطح بیرونی دهانه رحم ایجاد میشود. | این پولیپ از غدد دهانه رحم ایجاد میشود و به یک ساقه ضخیم متصل شده است. |
علائم پولیپ رحم
برخی از افرادی که دچار پولیپ رحم هستند شاید هیچ علائمی را تجربه نکنند، اما در مقابل برای برخی از خانمها علائمی را به همراه دارد که به شرح زیر است:
- افزایش ترشحات واژن (در صورت وجود عفونت واژن که همراه با ترشحات بدبود است)
- خونریزیهای شدید در طی دوران قاعدگی
- لکه بینی بین دو دوره
- خونریزی بعد از برقراری رابطه جنسی
- خونریزی بعد از دوش گرفتن
- خونریزی بعد از دوران یائسگی
علائم پولیپ های رحمی
بیشتر بخوانید: درمان ترشحات آبکی واژن
چه افرادی در معرض ابتلا به پولیپ دهانه رحم هستند؟
اگرچه علت دقیق آن مشخص نیست، اما برخی عوامل خطر احتمال بروز آن را افزایش میدهند. از جمله افرادی که بیشتر در معرض پولیپ هستند عبارتند از:
- خانمهایی که بین 40 تا 50 سال سن دارند.
- افرادی که بیش از یک فرزند به دنیا آوردهاند.
- سطح بالای استروژن در زنان باردار نیز شاید احتمال ابتلای آنان به پولیپ را افزایش دهد.
- افرادی که سابقه زایمانهای متعدد دارند.
- خانمهایی که سابقه خانوادگی پولیپ یا سایر مشکلات دهانه رحم دارند.
نکته: گاهی نیز ممکن است پولیپ به طور خودبهخود، مثلاً در هنگام رابطه جنسی یا دوره قاعدگی، از بدن خارج شود.
آیا پیشگیری از ایجاد پولیپ رحم امکان پذیر است؟
پولیپهایی که خارج میشوند دوباره نمیتوانند رشد کنند اما خانمهایی که در گذشته دچار پولیپ دهانه رحم بودهاند احتمال بیشتری دارد که دوباره دچار پولیپ شوند.
س با توجه به اهمیت این موضوع غربالگری منظم و آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص زودهنگام این بیماری برای این افراد توصیه میشود تا در مراحل اول قادر به شناسایی و درمان بیماری باشند.
تشخیص پولیپ دهانه رحم
این پولیپها اغلب طی معاینات لگن توسط پزشک زنان تشخیص داده میشود، همچین گاهی طی سونوگرافیهایی که انجام میشود ممکن است مشخص شوند.
- اولین مرحله تشخیص شرح علائم توسط بیمار میباشد.
- سپس معاینات فیزیکی (معاینه لگن)
- در صورت نیاز تست پاپ اسمیر و تهیه بیوپسی از تودهها جهت بررسی خوش خیمی یا بدخیمی تومور
درمان پولیپ رحم
بهترین متخصص زنان پولیپهای کوچک را در مطب و بدون نیاز به بیهوشی میتواند خارج کند اما جهت برداشتن پولیپهای بزرگ یا پولیپهایی که در عمق دهانه رحم قرار دارند شاید احتیاج به پولیپکتومی و کورتاژ باشد.
درمان با جراحی
برای درمان جراحی پولیپ رحم، روشهای مختلفی وجود دارد که بسته به اندازه و محل قرارگیری پولیپ انتخاب میشوند. در برخی موارد، پزشک با استفاده از فورسپس مخصوص، پولیپ را به آرامی بیرون میکشد یا پیش از بریدن آن، نخ جراحی را دور پایه پولیپ میبندد.
روش دیگر، چرخاندن پولیپ در پایه و کشیدن آن به سمت بیرون است. پس از برداشت، برای از بین بردن کامل پایه پولیپ از تکنیکهایی مانند نیتروژن مایع، جراحی لیزر یا ابلیشن با الکترولیز استفاده میشود.
نکته: در صورتی که پولیپ بسیار بزرگ باشد، جراحی معمولاً در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام میشود. نمونه برداشتهشده به آزمایشگاه ارسال میگردد تا از نظر خوشخیم یا بدخیم بودن بررسی شود و در صورت لزوم، درمانهای تکمیلی آغاز گردد.
فیلم برداشتن پولیپ دهانه رحم
عمل هیستروسکوپی برای پولیپ رحم
عوارض برداشتن پولیپ رحم
برداشتن پولیپ رحم کمخطر و از همه مهمتر مؤثر است، اما مانند هر عمل جراحی دیگری با عوارضی همراه است که به شرح زیر است:
- عفونت رحم یا لگن که نیاز به درمان دارویی دارد.
- خونریزی غیرطبیعی یا طولانی شدن خونریزی بعد از جراحی
- آسیب به بافتهای اطراف رحم در موارد نادر که منجر به ایجاد درد یا مشکلات دیگری میشود.
- چسبندگی رحم که میتواند بر روی قاعدگی و باروری هم تاثیر بگذارد.
- بازگشت مجدد پولیپ در برخی بیماران پس از مدتی
سوالات متداول درمان پولیپ رحم
– تا یک هفته از رابطه جنسی پرهیز نمایید
– تا یک هفته نباید از تامپون استفاده نمایید.
– به مدت یک هفته ورزشهای سنگین و شنا ممنوع مي باشد.
– بهتر است طی هفتهی اول پس از خارج کردن پولیپ از مسافرت های طولانی پرهیز شود و در صورت لزوم حتماً با پزشک مشورت شود.
در صورت مشاهده علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی رحم، ترشحات غیرمعمول، درد لگن یا خونریزی پس از رابطه جنسی، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد تا علت بررسی و درمان مناسب آغاز شود.
در برخی موارد، پولیپ میتواند مانع لانهگزینی جنین شود، اما با برداشتن به موقع آن، شانس بارداری بهبود مییابد.
در نهایت…
پولیپ رحم از مشکلات شایع دستگاه تناسلی زنان است که با تشخیص به موقع و درمان مناسب میتوان از عوارض جدی آن جلوگیری کرد. روشهای جراحی مختلفی برای برداشتن پولیپ وجود دارد که بسته به شرایط بیمار انتخاب میشوند البته توجه داشته باشید که بررسی نمونههای برداشتهشده برای اطمینان از خوشخیمی ضروری است.