اگر قصد بارداری دارید یا به تازگی دوران بارداری شما شروع شده است باید بدانید که مراقبت از خود و جنینی که در رحم دارید مهمترین وظیفه‌ی شما میباشد که باید به عنوان اولویت اول زندگی شما در نظر گرفته شود.
مراقبت های بارداری
مراقبت‌های دوران بارداری مراقبت‌های بهداشتی میباشد که طی دوران بارداری به خانم‌های باردار ارائه می‌شود. این مراقبت‌ها شامل مجموعه‌ای از معاینات منظم و خدمات دیگر است که جهت ارتقاء سلامت مادر و جنین به وی ارائه می‌شود. اجزاء تشکیل دهنده مراقبت‌های بارداری شامل موارد زیر می‌شود:
- ارزیابی زودهنگام خطرات احتمالی (بررسی سابقه سلامت باروری، داروهای مصرفی، سابقه مشکلات و ناهنجاری‌های ژنتیکی در خانواده پدری و مادری، بررسی مشکلات جسمی و روحی، بررسی وضعیت تغذیه و هرگونه کمبود ویتامین و ….)
- ارتقاء سلامت مادر و جنین و انجام مداخلات سلامتی جهت جلوگیری و درمان مشکلات احتمالی
- حمایت‌های عاطفی و روانی از مادر
در دوران بارداری چه مواردی بیشتر مورد مراقبت قرار می‌گیرند؟
در ادامه نکات مهمی را که جهت مراقبت در این دوره باید در نظر داشته باشید بیان خواهیم کرد:
- به طور منظم باید توسط پزشک معاینه شوید.
به محض اینکه متوجه شدید باردارید (یا حتی به بارداری شک دارید) باید در اولین فرصت نزد پزشک متخصص زنان بروید تا در همان معاینات اولیه اگر مادر یا جنین مشکلی داشته باشد توسط پزشک تشخیص داده شود، در صورتی که احتیاج به درمان یا مراقبت ویژه باشد هر چه زودتر نسبت به این مسئله آگاه گردید به نفع شما و جنین شما میباشد.
- مصرف اسید فولیک را شروع کنید
بهتر است 3 ماه قبل از بارداری روزانه 400 تا 800 میکروگرم اسیدفولیک مصرف کنید، مصرف اسید فولیک پیش از بارداری سبب می‌شود خطر ابتلا به ناهنجاری‌های مادرزادی و بیماری‌های ستون فقرات کاهش پیدا کند. مصرف مکمل‌های اسید فولیک بهترین و موثرترین راه دریافت میزان کافی این ماده میباشد. پس از بارداری بهتر است مصرف هرگونه ویتامین و مکمل تحت نظر پزشک صورت بگیرد.
- شرایط پزشکی خود را تحت کنترل و درمان داشته باشید.
اگر دچار بیماری‌هایی مانند آسم، دیابت، فشار خون بالا، افسردگی و موارد دیگر هستید که نیاز به مراقبت دارند باید پیش از باردار شدن ابتدا با پزشک متخصص خود مشورت نمایید و طی دوران بارداری، در کنار معاینات معمول این دوره، تحت نظر و مراقبت از لحاظ بیماری که درگیر آن هستید باشید. بسیاری از بیماری‌ها که در شرایط عادی ممکن است برای شما ایجاد مشکل نکند در زمان بارداری ممکن است سبب مشکلات جدی برای شما یا آسیب به جنین شود بنابراین لازم است تمام بیماری‌هایی که در گذشته داشته‌اید یا در حال حاضر تحت درمان هستید با پزشک متخصص زنان درمیان بگذارید.
- واکسن‌های ضروری را تزریق نمایید
بهتر است قبل از بارداری واکسن‌هایی مورد نیاز را که پزشک به شما پیشنهاد می‌دهد تزریق نمایید تا در حین بارداری درگیر عفونت و بیماری های حاد نشوید. از آنجایی که طی دوران بارداری نمی‌توانید طیف وسیعی از داروها را مصرف نمایید بنابراین پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌ها بهترین راه جهت حفظ سلامت خود و جنین میباشد.
- ترک سیگار و الکل
الکل و نیکوتین موادی هستند که به سلامت جنین بسیار آسیب می‌زنند، ممکن است باعث ایجاد ناهنجاری‌های مادرزادی و در مواردی سقط جنین شوند، بنابراین اگر پیش از بارداری این مواد را ترک نکرده‌اید به محض اطلاع از بارداری باید آن‌ها را ترک کنید. برای مطالعه بیشتر درباره نازایی پس از سقط جنین کلیک کنید.
انواع بیماری های دوران حاملگی
اکثر مادران دوران بارداری خود را به آرامی و بدون هیچ مشکل خاصی طی می‌کنند اما همواره ممکن است خطراتی ایجاد شود که برای سلامت مادر یا سلامت جنین مشکل ساز باشد. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است حین بارداری به وجود آید و احتیاج به مراقبت‌های خاص دارد، شامل موارد زیر میباشد:
- دیابت بارداری
- فشار خون بارداری
- بارداری پرخطر
- اختلالات مرتبط با جفت
- پره اکلامپسی (فشار خون بالا که پس از هفته‌ی بیستم آغاز می‌شود)
- مشکلات قلبی و عروقی
- بالا بودن سن مادر
- زایمان زودرس
- چند قلویی
- زایمان طبیعی پس از یک زایمان سزارین
در صورتی که هر کدام از شرایط بالا را دارید شما باید تحت مراقبت بیشتری قرار داشته باشید تا شرایط سلامت شما و جنین به صورت مداوم تحت بررسی قرار بگیرد.
معاینات حین بارداری
- اولین ویزیت بارداری معمولاً پس از 8 هفته بارداری انجام می‌شود (در صورتی که شرایط جسمانی سالمی دارید و بارداری شما جزء بارداری‌های پر خطر نمی‌باشد)
- سپس تا 28 هفتگی، هر 4 هفته باید یک بار تحت معاینه و ویزیت قرار بگیرید.
- از 28 هفتگی تا 36 هفتگی باید هر 2 هفته تحت معاینه قرار بگیرید.
موارد مهم مراقبتی در دوران بارداری
مواردی که باید به صورت منظم تحت بررسی قرار بگیرند:
- در هر چکاپ وزن و فشار خون شما اندازه‌گیری می‌شود.
- اندازه و شکل رحم بعد از هفته 22 جهت کنترل رشد طبیعی نوزاد ثبت می‌شود.
- دو یا سه بار ممکن است لازم باشد جهت بررسی قند و پروتئین، آزمایش ادرار انجام دهید.
- سه ماه اول، دوم و سوم یک سونوگرافی جهت بررسی رشد جنین و سلامت او انجام می‌شود.
- برخی والدین ترجیح می‌دهند غربالگری‌هایی جهت بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی و ژنتیکی نیز انجام دهند (در مواردی که سابقه ابتلا به ناهنجاری‌های ژنتیکی در یکی از اعضاء خانواده وجود داشته است انجام این آزمایش ضروری میباشد)
در انتها توصیه می‌شود طی دوران بارداری جهت سلامت خود و جنین فقط به مواردی که بهترین متخصص زنان به شما ارائه می‌دهند، عمل کنید و به توصیه‌های غذایی و بهداشتی دیگر اعضاء خانواده و دوستان که اطلاعات پزشکی ندارند، توجه نکنید.
